Wanbetalers aanpakken: juridische stappen en preventie

Wat is een wanbetaler?

Een wanbetaler is een klant die zijn facturen niet tijdig of helemaal niet betaalt, ondanks herhaalde aanmaningen. Dit kan zowel particulieren als bedrijven betreffen en kan verschillende oorzaken hebben:

• Financiële moeilijkheden bij de klant.
• Bewuste weigering om te betalen.
• Onenigheid over de geleverde diensten of goederen.
• Administratieve fouten of miscommunicatie.

Om juridische problemen en liquiditeitsproblemen te voorkomen, is het belangrijk om een gestructureerde aanpak te hanteren bij openstaande facturen.

Hoe voorkom je wanbetaling?

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Door duidelijke afspraken te maken en financiële risico’s in te schatten, kun je veel problemen met wanbetalers vermijden.

1. Werk met voorschotfacturen

Een voorschotfactuur zorgt ervoor dat je als ondernemer niet het volledige risico draagt. Dit is vooral nuttig bij:

• Grote opdrachten met hoge kosten.
• Nieuwe klanten zonder betalingshistoriek.
• Sectoren waar wanbetaling vaak voorkomt.

Een voorschot van 30-50% is een gangbare praktijk om het risico te spreiden.

2. Duidelijke algemene voorwaarden op de factuur

Zorg ervoor dat de algemene voorwaarden op de factuur volledig en juridisch sluitend zijn. Belangrijke clausules:

• Betalingstermijn (standaard 30 dagen, tenzij anders overeengekomen).
• Nalatigheidsintresten bij laattijdige betaling.
• Schadebeding (vergoeding bij wanbetaling).
• Eigendomsvoorbehoud (goederen blijven jouw eigendom tot volledige betaling).

Een goed opgestelde factuur met duidelijke voorwaarden kan veel discussies en juridische stappen voorkomen.

3. Controleer de financiële situatie van klanten

Ga vooraf na of je klant solvabel is. Dit kan via:

• De Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO) voor basisinformatie over een bedrijf.
• De Nationale Bank van België (NBB) voor de jaarrekening en financiële cijfers.

Als een klant negatieve kredietwaardigheid heeft, kan je:

• Een kortere betalingstermijn hanteren.
• Enkel werken met voorschotfacturen.
• Extra garanties of borgstellingen vragen.

Hoe wanbetalers aanpakken?

Blijft de betaling uit ondanks je voorzorgsmaatregelen? Dan onderneem je best de volgende stappen.

1. Aanmaning tot betaling

Een eerste herinnering of aanmaning tot betaling stuur je per e-mail of post.

• Vermeld de openstaande factuur met factuurnummer.
• Benoem de oorspronkelijke vervaldatum en het openstaande bedrag.
• Stel een nieuwe betalingstermijn (bijvoorbeeld 7 dagen).

Een vriendelijke eerste aanmaning volstaat vaak om vergeten betalingen recht te zetten.

2. Aangetekende ingebrekestelling

Reageert de klant niet? Stuur dan een formele ingebrekestelling per aangetekende brief. Hierin vermeld je:

• Het openstaande factuurbedrag + eventuele intresten en schadebeding.
• De laatste betaaltermijn (bv. 8 dagen).
• De dreiging van juridische stappen als er geen betaling volgt.

Bewaar steeds een kopie van de brief en het bewijs van aangetekende zending. Dit kan belangrijk zijn bij een verdere juridische procedure.

Tip: Een ingebrekestelling wordt vaak ernstig genomen, zeker als deze door een advocaat wordt verstuurd.

Gratis downloads: 

• voorbeeld Ingebrekestelling 
• voorbeeld Ingebrekestelling met bijhorende nalatigheidsintresten en schadebeding 

Wat na een ingebrekestelling?

Als de klant na de ingebrekestelling nog steeds niet betaalt, kan je de volgende juridische stappen ondernemen.

1. Juridische aanmaning via een advocaat

Een brief van een advocaat maakt vaak meer indruk dan een standaard ingebrekestelling. De advocaat kan:

• De klant nog een laatste kans tot betaling geven.
• Intresten en schadebeding toevoegen.
• De procedure verder opvolgen zonder dat jij hier tijd aan verliest.

2. De wanbetaler dagvaarden

Als alle aanmaningen en ingebrekestellingen geen effect hebben, kan je via een gerechtelijke procedure betaling afdwingen.

• Particulieren worden gedagvaard voor de Vrederechter of Rechtbank van Eerste Aanleg.
• Bedrijven worden gedagvaard voor de Ondernemingsrechtbank.

Een advocaat start de procedure via een dagvaarding door een gerechtsdeurwaarder. De rechter velt vervolgens een vonnis waarin de klant verplicht wordt te betalen.

3. Gedwongen uitvoering via een gerechtsdeurwaarder

Als de wanbetaler na de veroordeling nog steeds niet betaalt, kan je via de gerechtsdeurwaarder overgaan tot:

• Loonbeslag of beslag op bankrekeningen.
• Beslag op goederen zoals voertuigen of inventaris.
• Openbare verkoop van bezittingen om de schuld te innen.

Wat met de kosten voor een advocaat?

Een advocaat inschakelen betekent niet automatisch hoge kosten. Vaak kan de tegenpartij in het vonnis worden veroordeeld tot:

• Betaling van de factuur + intresten + schadevergoeding.
• Een rechtsplegingsvergoeding (forfaitaire bijdrage voor advocatenkosten).

In sommige gevallen dekt dit volledig de kosten van de juridische procedure. Bespreek vooraf de mogelijkheden met je advocaat.

Veelgestelde vragen over wanbetalers en onbetaalde facturen

1. Wat is de beste manier om wanbetaling te voorkomen?

Werk met voorschotfacturen, duidelijke algemene voorwaarden en kredietcontroles.

2. Hoe lang moet ik wachten voor ik juridische stappen neem?

Na de vervaldag stuur je best een eerste vriendelijke aanmaning. Als de klant niet reageert, schakel je over naar een ingebrekestelling.

3. Is een aangetekende ingebrekestelling verplicht?

Nee, maar het is wel sterk aanbevolen als je later juridische stappen wilt nemen.

4. Hoeveel kost een juridische procedure tegen een wanbetaler?

De kosten variëren, maar kunnen vaak (gedeeltelijk) verhaald worden op de wanbetaler via schadevergoedingen en rechtsplegingsvergoedingen.

Juridisch advies over wanbetalers nodig?

Wanbetalers kunnen een grote impact hebben op je onderneming. Door tijdig en correct te handelen, kan je veel financiële problemen voorkomen.

Heeft jouw bedrijf te maken met onbetaalde facturen en wil je een juridisch sluitende oplossing?

Neem contact op met onze advocaat gespecialiseerd in ondernemingsrecht. Wij helpen je bij het innen van openstaande vorderingen en zorgen ervoor dat je krijgt waar je recht op hebt.
 

Contacteer meester Michiel Van Eeckhoutte