Alimentatie of onderhoudsgeld kind

Wat is alimentatie of onderhoudsgeld?

Onderhoudsgeld is een maandelijkse financiële bijdrage die een ouder aan de andere ouder betaalt voor de opvoeding en verzorging van het kind. Het is bedoeld om kosten zoals voeding, kleding, huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en recreatie te dekken. Beide ouders zijn wettelijk verplicht om naar evenredigheid van hun inkomen bij te dragen aan de opvoeding van hun kind(eren).

Toepassing van onderhoudsgeld:

• Kosten voor basisbehoeften: voeding, kleding, en huisvesting.
• Buitengewone kosten: medische kosten, schoolactiviteiten, en studiekosten.

De hoogte van de bijdrage wordt berekend op basis van de financiële draagkracht van beide ouders en de specifieke noden van het kind.

Hoe wordt onderhoudsgeld berekend in België?

Het berekenen van onderhoudsgeld of kinderalimentatie, is een complex proces waarin meerdere factoren een rol spelen. Of het nu gebeurt via onderling overleg of met tussenkomst van de familierechtbank, de berekening moet steeds gebaseerd zijn op objectieve parameters. Hieronder bundelen en herstructureren we de belangrijkste elementen die in aanmerking worden genomen.

1. Het inkomen van beide ouders

Eén van de belangrijkste factoren bij het bepalen van onderhoudsgeld is het inkomen van de ouders. Dit omvat niet enkel het loon, maar ook andere inkomsten zoals:

• Inkomsten uit roerende en onroerende goederen.
• Sociale voordelen zoals subsidies of belastingvoordelen.
• Voordelen in natura, zoals een bedrijfswagen of woning.

De rechtbank kijkt ook naar het verdienvermogen. Dit betekent dat wordt nagegaan wat een ouder zou kunnen verdienen op basis van leeftijd, diploma en ervaring, ongeacht of deze bewust minder werkt om minder onderhoudsgeld te betalen.

Specifieke situaties:

• Werknemers: Het inkomen wordt vastgesteld op basis van het meest recente aanslagbiljet.
• Zelfstandigen of zaakvoerders: Hier is het bepalen van het inkomen complexer. Er wordt gekeken naar:
  • De omzet en winst van een eenmanszaak.
  • Voordelen in natura zoals bedrijfswagens of door de zaak betaalde nutsvoorzieningen.
  • Reserves binnen een vennootschap, die worden meegerekend als virtueel inkomen.
    De familierechtbank kan aanvullende boekhoudkundige documenten opvragen of een deskundige inschakelen.

2. Het aantal kinderen

De kosten van opvoeding nemen toe naarmate er meer kinderen zijn. Onderhoudsgeld moet proportioneel verdeeld worden over alle kinderen. Dit wordt verder verfijnd door de individuele noden van elk kind.

3. De verblijfsregeling

Wanneer het kind in gelijke mate bij beide ouders verblijft (co-ouderschap), kan dit de hoogte van het onderhoudsgeld beïnvloeden. Bij asymmetrische verblijfsregelingen betaalt de ouder met minder zorgmomenten doorgaans een hoger bedrag.

4. Gewone en buitengewone kosten

• Gewone kosten: Dit zijn de dagelijkse kosten voor voeding, kleding, onderwijs en huisvesting. Deze kosten worden vaak automatisch verrekend in het onderhoudsgeld.
• Buitengewone kosten: Dit omvat uitzonderlijke uitgaven, zoals medische behandelingen, brillen of studiekosten. De verdeling hiervan wordt apart besproken en vastgelegd.

5. Leeftijd en noden van het kind

Oudere kinderen of kinderen met specifieke zorgbehoeften brengen hogere kosten met zich mee. Ook hier wordt rekening mee gehouden bij het bepalen van de hoogte van het onderhoudsgeld.

6. Het groeipakket en andere sociale voordelen

Het groeipakket (voorheen kinderbijslag) en andere voordelen, zoals fiscale aftrekposten of studietoelagen, worden in mindering gebracht op de onderhoudsbijdrage.

7. Bijzondere omstandigheden

Elke familie heeft unieke omstandigheden. Deze specifieke factoren, zoals de financiële situatie van de ouders of specifieke gezinsdynamieken, kunnen invloed hebben op het uiteindelijke bedrag.

8. Overzicht: De 8 parameters van de rechter

De Belgische wet verplicht de familierechter om zijn vonnis over onderhoudsgeld te motiveren op basis van de volgende acht parameters:

1. Het inkomen en de middelen van beide ouders.
2. Het budget dat nodig is voor gewone kosten van het kind.
3. De aard en omvang van buitengewone kosten.
4. De verblijfsregeling en bijdragen in natura.
5. Het groeipakket en andere sociale voordelen.
6. Inkomsten van de ouders uit goederen van het kind.
7. Het aandeel van elke ouder in de onderhoudskosten.
8. Bijzondere omstandigheden van het gezin.

Wie heeft recht op onderhoudsgeld?

In principe hebben alle kinderen recht op alimentatie of onderhoudsgeld, ongeacht of ze uit een huwelijk, een geregistreerd partnerschap of een samenlevingscontract zijn geboren. Het maakt ook niet uit of de ouders getrouwd waren of niet.

De ouder bij wie het kind woont, heeft recht op onderhoudsgeld van de andere ouder. Deze ouder wordt vaak de verzorgende ouder genoemd. De niet-verzorgende ouder is verplicht om bij te dragen aan de kosten van de opvoeding en verzorging van de kinderen.

Wat zegt de wet over alimentatie?

De wet bepaalt dat beide ouders moeten bijdragen in de gewone en buitengewone kosten, en dit "naar evenredigheid van hun aandeel in de samengevoegde middelen". Met andere woorden: de ene ouder die meer middelen heeft, moet dus meer onderhoudsgeld voor het kind betalen of meer bijdragen dan de andere ouder met minder middelen.

Deze financiële regeling gebeurt in onderling overleg tussen de ouders, die dan wordt gehomologeerd door de familierechtbank. Mocht dit niet mogelijk zijn in onderling overleg, dan kan de familierechtbank opnieuw gevat worden om een regeling omtrent alimentatie of onderhoudsgeld vast te leggen.

Indexatie van alimentatie of onderhoudsgeld

Wanneer de alimentatie wordt opgelegd door de familierechtbank, wordt deze ook geïndexeerd. Het is daarom als ouder ook aangewezen dit in de onderlinge overeenkomst vast te leggen. Let wel, u dient zelf de indexatie van de alimentatie aan te vragen aan de onderhoudsplichtige ouder.

Wat gebeurt er bij wijzigingen in de situatie?

Levensomstandigheden veranderen. Eén van de ouders kan bijvoorbeeld werkloos worden, promotie maken of hertrouwen. Ook de noden van een kind veranderen met de leeftijd. In dergelijke gevallen kan het onderhoudsgeld herzien worden.

Herziening aanvragen

Een herziening van het onderhoudsgeld kan plaatsvinden via onderling overleg of een verzoekschrift aan de familierechtbank. Het is cruciaal dat u bewijs levert van de gewijzigde omstandigheden, zoals loonstroken of medische attesten.

Wat gebeurt er als onderhoudsgeld niet wordt betaald?

Indien een ouder weigert onderhoudsgeld te betalen, kan de andere ouder juridische stappen ondernemen. Dit kan via een procedure bij de familierechtbank of door beroep te doen op DAVO (Dienst voor Alimentatievorderingen) dat u kan helpen bij het innen van achterstallig onderhoudsgeld en het geven van voorschotten op toekomstig onderhoudsgeld.

DAVO biedt hulp aan de ouder die onderhoudsgeld verschuldigd is maar deze niet ontvangt. De dienst kan:

• Achterstallig onderhoudsgeld innen: DAVO zal het verschuldigde bedrag invorderen bij de onderhoudsplichtige ouder.
• Voorschotten op onderhoudsgeld geven: Als er geen betaling gebeurt, kan DAVO maandelijks een voorschot betalen, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

Mogelijke sancties voor de nalatige ouder

Indien de onderhoudsplichtige ouder blijft weigeren te betalen, kunnen juridische en administratieve sancties worden opgelegd:

• Loonbeslag: Het inkomen van de onderhoudsplichtige kan worden ingehouden om het verschuldigde bedrag te innen.
• Gerechtsdeurwaarder: Een gerechtsdeurwaarder kan eigendommen laten verkopen om het bedrag in te vorderen.
• Strafrechtelijke vervolging: Structurele wanbetaling kan leiden tot strafrechtelijke sancties.

Veelgestelde vragen over onderhoudsgeld

Is onderhoudsgeld verplicht in België?

Ja, beide ouders zijn wettelijk verplicht om naar evenredigheid van hun middelen bij te dragen aan de kosten van opvoeding en onderhoud van hun kinderen.

Hoe worden buitengewone kosten verdeeld?

Buitengewone kosten, zoals medische kosten en studiekosten, worden meestal proportioneel verdeeld op basis van het inkomen van beide ouders.

Kan onderhoudsgeld worden verrekend met het groeipakket?

Nee, het groeipakket (vroeger kinderbijslag) staat volledig los van onderhoudsgeld. Het groeipakket is een aanvulling op de financiële middelen van het gezin en kan niet in mindering worden gebracht op de onderhoudsbijdrage. Het Groeipakket wordt niet letterlijk "verrekend" met het onderhoudsgeld, maar speelt wel een rol in de berekening. Dit nuanceverschil kan verwarrend zijn. 

Bij twijfel of discussie over de berekening is het raadzaam om juridisch advies in te winnen.

Juridisch advies over het onderhoudsgeld voor uw kind

Onderhoudsgeld is een belangrijk onderwerp bij een scheiding met kinderen. Het is bedoeld om de kosten van de opvoeding en verzorging van de kinderen te dekken. Alle kinderen hebben recht op onderhoudsgeld en het bedrag wordt bepaald op basis van de behoefte van het kind en de draagkracht van de ouders.

Mocht u vragen hebben of juridisch advies nodig hebben met betrekking tot onderhoudsgeld voor kinderen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Contacteer Stijn Braeye voor juridisch advies