Alimentatie of onderhoudsgeld kind

Wanneer ouders besluiten om uit elkaar te gaan, is het belangrijk om afspraken te maken over de financiële ondersteuning van de kinderen. Dit wordt ook wel alimentatie of onderhoudsgeld genoemd. In dit artikel bespreken we wat onderhoudsgeld inhoudt, wie er recht op heeft en hoe het bedrag wordt bepaald in België.
 

Auteur
Stijn Braeye
Kernexpertise
Personen- en familierecht
Datum
01.06.2023
Leestijd
7 minuten

Wat is alimentatie of onderhoudsgeld?

Alimentatie en onderhoudsgeld zijn bedragen per kind die worden betaald aan de ex-partner met als doel financiële ondersteuning te bieden aan de ex-partner en kinderen. Onderhoudsgeld voor kinderen is bedoeld om de kosten te dekken die gepaard gaan met de opvoeding en verzorging van de kinderen, zoals voeding, kleding, huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat de ene partner meer verdient dan de andere of omdat de ene partner de zorg heeft voor de kinderen.

Wie heeft recht op onderhoudsgeld?

In principe hebben alle kinderen recht op alimentatie of onderhoudsgeld, ongeacht of ze uit een huwelijk, een geregistreerd partnerschap of een samenlevingscontract zijn geboren. Het maakt ook niet uit of de ouders getrouwd waren of niet.

De ouder bij wie het kind woont, heeft recht op onderhoudsgeld van de andere ouder. Deze ouder wordt vaak de verzorgende ouder genoemd. De niet-verzorgende ouder is verplicht om bij te dragen aan de kosten van de opvoeding en verzorging van de kinderen.

Wat zegt de wet over alimentatie?

De wet bepaalt dat beide ouders moeten bijdragen in de gewone en buitengewone kosten, en dit "naar evenredigheid van hun aandeel in de samengevoegde middelen". Met andere woorden: de ene ouder die meer middelen heeft, moet dus meer onderhoudsgeld voor het kind betalen of meer bijdragen dan de andere ouder met minder middelen.

Deze financiële regeling gebeurt in onderling overleg tussen de ouders, die dan wordt gehomologeerd door de familierechtbank. Mocht dit niet mogelijk zijn in onderling overleg, dan kan de familierechtbank opnieuw gevat worden om een regeling omtrent alimentatie of onderhoudsgeld vast te leggen.

Kinderalimentatie berekenen

Hoe het bedrag van het onderhoudsgeld wordt berekend hangt af van de totale inkomsten van de ouders en de kosten per kind. Maar er zijn nog factoren die de berekening van het onderhoudsgeld voor het kind beïnvloeden: 

  • Het aantal kinderen
  • De leeftijd van de kinderen
  • De verblijfsregeling
  • Het groeipakket (het vroegere kindergeld)
  • De kosten van de kinderen
  • Het inkomen van de beide ouders:

Eén van de belangrijkste elementen voor het bepalen van het onderhoudsgeld is het inkomen van de ouders. Het inkomen bestaat uit de inkomsten van beroepsactiviteit, en de inkomsten van roerende en onroerende goederen, voordelen en anderen middelen die de levensstandaard van de ouders en de kinderen verzekeren.

De rechter is verplicht om bij zijn vonnis, waarin de alimentatie per kind of voor de kinderen wordt vastgelegd, zijn beslissing omtrent het bedrag van de alimentatie te motiveren op basis van 8 parameters:

  1. De aard en het bedrag van de middelen van iedere ouder (de som van de beroeps-, roerende en onroerende inkomsten plus eventuele voordelen in nature)*

  2. De gewone kosten waaruit het budget voor het kind is samengesteld (niet enkel een som, maar ook men tot die som komt)

  3. De aard van de buitengewone kosten die in acht genomen kunnen worden (zie hiervoor de lijst van de buitengewone kosten,  Koninklijk Besluit van 22 april 2019)

  4. De verblijfsregeling van het kind en de bijdrage in natura door iedere ouder (de verblijfsregeling bij beide ouders moet beschreven zijn en welke bijdrage in natura elke ouder hiervoor levert)

  5. Het bedrag van het groeipakket (vroeger: kinderbijslag)  en andere sociale en fiscale voordelen (bv. studiebeurs, belastingsvoordeel voor de ouders bij wie het kind is ingeschreven, ...)

  6. De inkomsten die elk van de ouders ontvangt uit het genot van de goederen van het kind (zelden, maar bv. na een schenking op naam van de kleinkinderen)

  7. Het aandeel van iedere ouder in de tenlasteneming van de kosten die voortvloeien uit hun onderhoudsplicht  (is eigenlijk het bedrag van de onderhoudsbijdrage op zich - is niet echt een parameter)

  8. De bijzondere omstandigheden van de zaak (specifieke elementen voor dat bepaalde gezin
     

Willen jullie als ouder zelf de grootorde van het onderhoudsgeld berekenen? Houdt dan bij het voorstel van het onderhoudsgeld rekening met deze 8 parameters.

(*) Omdat beroepsinkomsten niet altijd even transparant zijn, doen we 2 mogelijke scenario's uit de doeken:

  • Alimentatie wanneer beide ouders werknemers zijn

Wanneer beide ouders werknemer zijn, dan is het eenvoudig: de rechter baseert zich op de gegevens uit het meest recente aanslagbiljet van de personenbelasting om te bepalen hoeveel de ouders verdienen.

Er wordt niet alleen gekeken naar wat men effectief verdient, maar ook naar wat men zou kunnen verdienen: het zogenaamd verdienvermogen. Iemand die bewust halftijds gaat werken om zo van een (hoge) onderhoudsverplichting af te geraken is eraan voor de moeite.

Familierechters bekijken wat iemand van dezelfde leeftijd, diploma en ervaring zou kunnen verdienen.

  • Alimentatie betalen als zelfstandige

Wanneer één van de ouders zelfstandige of zaakvoerder van een vennootschap is, is het al een heel stuk moeilijker:

Een ouder met een éénmanszaak
Een ouder met een éénmanszaak kan zijn of haar inkomsten drukken door heel wat beroepskosten in te brengen.

Zo kunnen vaak kosten die eigenlijk grotendeel “privé-kosten” zijn als beroepskosten worden aangegeven. Denken we maar aan een deel van de kosten voor elektriciteit, water, telefonie, enzovoort.

Er moet dus gekeken worden of deze kosten ook effectief beroepskosten zijn en geen kosten die niets te maken hebben met de uitoefening van de zelfstandige activiteit. Mogelijks worden er ook officieuze inkomsten gegenereerd.

Is één van de ouders dus zelfstandige met een éénmanszaak, dan zal de familierechter de nodige boekhoudkundige stukken opvragen om de alimentatie te bepalen, en wordt volgende onderzocht:

  • Hoeveel bedraagt de omzet en wat is de winst?
  • Welke voordelen geniet de ouder als zelfstandige? Betaalt de  eenmanszaak ook nutsvoorzieningen, een wagen of GSM,…?
Een ouder die zaakvoerder is van een vennootschap
Wanneer één van de ouders een zaakvoerder is van een vennootschap en zijn beroepsbezigheid via deze vennootschap organiseert, dan is het bepalen van het verdienvermogen nóg moeilijker.

De zaakvoerder van de vennootschap kan immers de winsten van de vennootschap reserveren in plaats van ze aan zichzelf uit te keren. Op die manier bekomt men een minder hoog inkomen.

Bij het bepalen van de onderhoudsbijdrage kan rekening worden gehouden met de gereserveerde winsten of reserves in de eigen vennootschap. Een reserve binnen een vennootschap die geen specifiek investeringsdoel heeft of een werkelijke liquidatiereserve is, is immers een virtueel hoger loon.

Hiermee moet dan rekening gehouden worden bij de bepaling van de onderhoudsbijdrage of alimentatie.

Om deze reden zal de familierechtbank dan ook eisen dat de jaarrekeningen en de grootboekrekeningen van de vennootschap worden bijgebracht. Zo kunnen deze reserves nagegaan worden, wordt bekeken welke voordelen in natura de zaakvoerder geniet en hoe zijn rekening-courant in elkaar zit.

Uiteraard kunnen wij helpen om te kijken waar de zwakke plekken zitten of wat een realistische vordering zou zijn. De familierechter die op basis van de boekhouding te weinig duidelijkheid krijgt, kijkt ook hier naar het verdienvermogen en zal zich de vraag stellen wat de zelfstandige ouder eventueel zou verdienen mocht hij een gelijkaardige functie als werknemer uitoefenen.

Het is mogelijk dat de rechtbank een deskundige of revisor aanstelt om het verdienvermogen te bepalen. Daarom is het uiterst belangrijk om u te laten bijstaan door juridische experten die samen met u of uw accountant een standpunt en strategie bepalen.

Indexatie van alimentatie of onderhoudsgeld

Wanneer de alimentatie wordt opgelegd door de familierechtbank, wordt deze ook geïndexeerd. Het is daarom als ouder ook aangewezen dit in de onderlinge overeenkomst vast te leggen. Let wel, u dient zelf de indexatie van de alimentatie aan te vragen aan de onderhoudsplichtige ouder.

Denk er eveneens aan dat indien de omstandigheden wijzigen, je een herziening van het onderhoudsgeld kan aanvragen. Contacteer ons gerust voor meer info.

Juridisch advies over het onderhoudsgeld voor uw kind

Onderhoudsgeld is een belangrijk onderwerp bij een scheiding met kinderen. Het is bedoeld om de kosten van de opvoeding en verzorging van de kinderen te dekken. Alle kinderen hebben recht op onderhoudsgeld en het bedrag wordt bepaald op basis van de behoefte van het kind en de draagkracht van de ouders.

Mocht u vragen hebben of juridisch advies nodig hebben met betrekking tot onderhoudsgeld voor kinderen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Contacteer Stijn Braeye voor juridisch advies





Terug naar overzicht