Belaging of stalking

Wat betekent belaging volgens het Belgische strafrecht?

Volgens artikel 442bis Strafwetboek is belaging het ernstig verstoren van de rust van een persoon, terwijl de dader wist of moest weten dat zijn gedrag dit effect zou hebben. Het gaat vaak om:

• het sturen van tientallen berichten per dag
• onverwachte aanwezigheid aan het huis of werk
• het volgen van iemand of dreigen via sociale media
• ongewenste telefoontjes of het opzoeken van familieleden

Belaging is strafbaar, ook wanneer er geen fysiek contact is geweest. Eén enkele actie volstaat meestal niet: het gedrag moet herhaaldelijk en intimiderend zijn.

Een stalker is (meestal) iemand die er alles aan doet om een specifiek persoon op obsessieve wijze te benaderen. Ofwel omdat hij die persoon extreem bewondert, zoals bijvoorbeeld een idool of potentiële partner, ofwel omdat hij die persoon net haat, zoals bijvoorbeeld een bedrogen ex-partner, een lastige buur, een politieke vijand...

Voorbeelden van belaging en stalken:

In de praktijk zien we dat stalking vaak ontstaat na een relatiebreuk. Ook burenruzies, familiaal conflict of haatcampagnes op sociale media kunnen ontaarden in belaging.

Voorbeelden van belaging of stalking zijn:

• Cyberstalking via Facebook, Instagram, WhatsApp of e-mail
• Ongevraagde geschenken, bloemen of brieven aan huis
• Aanwezig zijn op jouw route, zonder reden
• Het verspreiden van foto's of geruchten om je te intimideren
• Bedreigingen, openlijk of verdoken

Wanneer is stalking strafbaar?

Niet elk vervelend gedrag is automatisch strafbaar. De wet stelt enkele duidelijke voorwaarden: 

1. Herhaaldelijke handelingen
   Er moet sprake zijn van een herhaling van gedragingen. Een eenmalig incident wordt in principe niet als belaging beschouwd, tenzij het uitzonderlijk ernstig is.

2. Opzettelijkheid
   De dader zou opzettelijk moeten handelen, met andere woorden: hij of zij moet bewust de bedoeling hebben gehad om het slachtoffer te belagen en diens rust te verstoren.

3. Objectieve verstoring van de rust
   De handelingen van de dader moeten objectief beschouwd leiden tot een ernstige verstoring van de rust van het slachtoffer. Het gaat hier om een aanzienlijke inbreuk, niet om louter subjectieve ongemakken.

De rechter zal bij de beoordeling van een zaak rekening houden met deze voorwaarden en de specifieke omstandigheden van het geval. Als aan al deze voorwaarden is voldaan, is er sprake van strafrechterlijke stalking.

Straf voor belaging of stalking in België

De straf voor belaging in België bedraagt:

• 15 dagen tot 2 jaar gevangenisstraf
• en/of een geldboete van €50 tot €300

Bij verzwarende omstandigheden (bv. stalking door een ex-partner, bedreigingen of eerder geweld) kan de straf zwaarder uitvallen. De Correctionele Rechtbank is bevoegd.

Wat kun je doen als je belaagd wordt?

De impact die een stalker op je leven heeft kan enorm zijn. Het is belangrijk dat je snel en kordaat reageert bij stalking, zodat het niet escaleert.

Hier volgen enkele tips:

1. Verzamel bewijsmateriaal
   Hou alles wat verwijst naar je stalker goed bij: Whatsapp berichten, sms’sen, e-mails, snapchats, foto's, video's, voice-mails,… Wijzig niets aan die berichten en wis ze dus niet.

2. Bescherm jouw privacy
   Maak het de stalker moeilijker om informatie over jou te vinden of contact met je op te nemen door je sociale media privé te houden en beperk toegang tot persoonlijke informatie. Overweeg beveiligingsmaatregelen, zoals het installeren van camera’s of alarmsystemen.

3. Stopbrief
   Stuur een duidelijke stopbrief aan de stalker. Zo kan hij niet meer doen alsof hij niet wist dat zijn/haar gedrag ongepast is. Als je dit zelf niet wil schrijven, laat een advocaat dergelijke brief schrijven.

4. Aangifte van stalking
   Helpt de 'stopbrief' niet? Doe dan een aangifte van stalking bij de politie. Neem daarbij alle bewijzen mee die je hebt verzameld en omschrijf er hoe het gedrag van de stalker jouw dagelijkse leven beïnvloedt.

5. Klacht met burgerlijke partijstelling
   Als bovenstaande tips niet werken, en de stalker je blijft belagen, kan je een klacht met burgerlijke partijstelling bij de onderzoeksrechter neerleggen bij de griffie van de bevoegde strafrechtbank. Hierdoor start je een gerechtelijk onderzoek op en zal jouw stalker zich sowieso moeten verantwoorden. Nadien kunnen er eventueel voorwaarden worden opgelegd, zoals een storingsverbod of een contactverbod. Dit leidt uiteindelijk ook tot een effectief strafrechterlijk proces voor de Correctionele Rechtbank.

6. Contactverbod aanvragen
   Ook zonder strafrechtbank kan je een contactverbod aanvragen. Dit kan in kortgeding voor een burgerlijke rechtbank. Een contactverbod, of een straatverbod, kan gevraagd worden, waarbij de stalker op bepaalde plaatsen niet meer mag komen. Daaraan kan eventueel een dwangsom gekoppeld worden.

7. Stalkingalarm
   Een stalkingalarm is een apparaat dat je bij je draagt en waarmee je met één druk op de knop in contact komt met de hulpdiensten. Dit alarm kan gebruikt worden als preventieve maatregel of tijdens een acute dreiging. Een stalkingalarm wordt doorgaans aangevraagd via de politie of justitie en wordt vaak toegekend in situaties waarin stalking een bewezen risico vormt. 

Juridische stappen bij aanhoudende stalking

Wanneer andere stappen onvoldoende blijken, kan je een klacht met burgerlijke partijstelling indienen bij de strafrechter. Hierdoor:

• wordt een gerechtelijk onderzoek opgestart
• moet de dader zich verantwoorden
• kan een straf, schadevergoeding en contactverbod volgen

Stalking is een ernstige vorm van intimidatie die niet onbeantwoord mag blijven. Door snel en resoluut op te treden, kun je jouw veiligheid waarborgen en gerechtigheid zoeken. Onze advocaten staan klaar om jou te ondersteunen in elke fase van dit proces. Neem vandaag nog contact met ons op voor deskundig juridisch advies en begeleiding.

Juridisch advies en bijstand nodig?

Ben je slachtoffer van belaging of stalking? Wacht niet af. Je staat er niet alleen voor. Meester Michiel Van Eeckhoutte, gespecialiseerd in strafrecht, helpt je bij:

• het beoordelen van je situatie
• het opstellen van een stopbrief
• het aanvragen van een contactverbod
• het opstarten van een gerechtelijke procedure

Neem vandaag nog contact op voor juridisch advies op maat. 

Contacteer Michiel Van Eeckhoutte voor juridisch advies